Nhiều người thích trồng cây cảnh thường ra cửa hàng hoặc nhà vườn mang về một chậu cây rồi trồng trong nhà mà không tìm hiểu kỹ đặc điểm sinh trưởng và cách chăm sóc cây. Điều này khiến cây nhanh chết hơn, kể cả những loại cây có dễ trồng. Dưới đây, Vườn Cây Việt sẽ tiết lộ bí quyết chăm sóc cây cảnh trong nhà một cách đầy đủ và chi tiết nhất.
Tác dụng của trồng cây cảnh trong nhà
Các chất ô nhiễm trong nhà đến từ thảm, sợi, amiăng, khói, bụi, vi khuẩn, nấm hay các loại hóa chất khác. Cây cảnh trồng trong nhà có thể phần nào loại bỏ được những khí độc hại đó. Một số cây cảnh có cơ chế sinh học ngược CAM còn hấp thụ cacbonic và cung cấp oxy cả ngày lẫn đêm cho con người, cải thiện giấc ngủ cho chúng ta.
Ngoài việc thanh lọc không khí, nghiên cứu đã chỉ ra rằng cây trồng trong nhà có tác động tích cực đến quá trình suy nghĩ tâm lý của chúng ta. Nó giúp tăng khả năng suy luận, khả năng nhận thức và cải thiện các mối quan hệ xã hội của chúng ta.
Cây cảnh trong nhà có nhiều tác dụng khác nhau
Ngoài ra, rất nhiều người chuộng trồng cây cảnh trong nhà bởi ý nghĩa phong thủy của cây. Từ cây trừ tà, xua đuổi bùa chú như Lưỡi Hổ, Thiết Mộc Lan; đến cây mang lại bình yên, hòa thuận êm ấm như Lan Ý, Ngũ Gia Bì; rồi cây giúp gia chủ thêm tiền tài phú quý như Kim Ngân, Kim Tiền hay thành công đỗ đạt thăng tiến như Trạng Nguyên, Hồng Môn.
Hướng dẫn cách chăm sóc cây cảnh trong nhà
Cung cấp đủ lượng nước cho cây
Quan trọng nhất của chăm sóc cây cảnh trong nhà là cung cấp đủ lượng nước cho cây. Để làm được điều này, người trồng cần nắm vững đặc tính của cây cảnh là cây thích ẩm ướt hay chịu hạn. Cây ưa ẩm cần lượng nước nhiều hơn, các cây mọng nước thì phải tưới nước cách nhau và giữ đất khô thoáng.
Bạn có thể quan sát bằng mắt thường bề mặt đất trong chậu, nếu đất trở nên nhạt màu hoặc hơi nứt thì nên tưới nước. Hoặc dùng tay ấn vào trong đất để cảm nhận độ khô của đất mà kịp thời cung cấp nước cho cây. Lưu ý, chỉ sử dụng nước sạch, không nhiễm mặn nhiễm phèn hay axit. Đồng thời, nước cần ở nhiệt độ thường, không dùng nước lạnh (nước đá) hay nước nóng để tưới cho cây.
Cung cấp đủ nước cho cây cảnh trong nhà là hết sức cần thiết
Cây thiếu nước sẽ vàng lá hoặc chuyển nâu, khô khốc không sức sống, teo tóp và phát triển chậm. Cây thừa nước thì lại úng nhũn, hư thối. Để tưới đủ nước mà không gây ứ đọng, bạn cần chọn chậu trồng cây có lỗ thoát nước dưới đáy chậu. Hãy ghi nhớ rằng, các chậu trồng từ vật liệu như nhựa, kim loại và thủy tinh sẽ gần như không hấp thụ được nước như gốm hoặc đất sét. Do đó, nếu trồng cây ưa khô hạn như Xương Rồng, Sen Đá thì chậu đất nung là tốt nhất.
Đáp ứng đủ lượng ánh sáng cần thiết
Bất kỳ loài thực vật nào cũng đòi hỏi ánh sáng mặt trời để trải qua quá trình quang hợp. Chất lượng, thời gian và cường độ ánh sáng đều ảnh hưởng đến sự phát triển của cây. Tùy loại cây cảnh mà cần ánh sáng nhiều hay ít. Và cũng có những loại sống tốt trong bóng râm nhưng vẫn cần ánh sáng.
Chăm sóc cây cảnh trong nhà đơn giản hơn nhiều bởi cây không cần ánh nắng mặt trời trực tiếp, lại kỵ nắng gắt. Thay vào đó, chỉ nên đặt cây ở nơi có ánh sáng gián tiếp như cửa sổ, ban công, … Hoặc dùng đèn huỳnh quang để chiếu cho cây. Những cây cảnh cho hoa như Mai Vạn Phúc, Lan Ý thì cần đem ra nắng để hoa được nở đẹp. Cây cảnh lá màu như Vạn Lộc, Phú Quý, Ngọc Ngân chỉ cần vài giờ chiếu sáng mỗi ngày.
Bằng cách đặt đèn nhân tạo (như đèn LED), bạn có thể mang những cây ưa ánh sáng vào nhà. Chỉ cần sử dụng đèn LED màu xanh cho những cây cảnh lá màu và đèn LED màu đỏ cho cây có hoa. Hoặc một mẹo khác là tạo một góc bằng gương để phản chiếu ánh nắng mặt trời để làm sáng các góc tối.
Tránh di chuyển cây cảnh trong nhà quá nhiều
Kể cả con người cũng cần có thời gian để thích nghi với điều kiện mới và nếu thay đổi quá đột ngột thì dễ bị sốc phản vệ. Thực vật cũng vậy, nên tránh sự di chuyển thường xuyên. Nhất là từ trong bóng tối mang ra nơi có ánh nắng gắt. Bên cạnh đó, đặc biệt tránh việc cây đang phơi nắng mà tưới nước, chẳng khác nào muốn “luộc chín” cây vậy. Muốn tăng hay giảm nhiệt độ, ánh sáng tác động lên cây đều cần làm từ từ.
Đặt cây cảnh trong nhà ở các vị trí cố định
Tăng độ ẩm trong phòng
Không khí khô có thể tốt cho một số loại cây chịu hạn như Xương Rồng, nhưng hầu hết các loại cây cảnh trồng trong nhà đều cần độ ẩm, đặc biệt là cây nhiệt đới. Bạn có thể mua một máy làm ẩm phòng với một màn sương mát mẻ, và đảm bảo nó đủ gần để cung cấp độ ẩm trong không khí cho cây, nhưng không làm cho tán lá hoặc hoa bị ướt.
Một cách làm khác đó là sử dụng chai xịt và phun sương cho cây mỗi ngày để chúng có thể độ ẩm. Trồng các chậu cây gần nhau cũng làm cho chúng tự gia tăng độ ẩm trong không khí để cung cấp qua lại lẫn nhau.
Bổ sung dinh dưỡng cho cây trồng trong nhà
Nếu con người cần ăn để sống thì cây cũng cần phân bón để được phát triển thuận lợi. Ba chất mà cây trồng cần nhất là Nitơ, Kali, Phốt pho. Cây cảnh lá màu cần nhiều Nitơ. Cây cảnh cho hoa cần lượng Kali cao. Phốt pho là chất khoáng tối quan trọng để giúp cây được sinh trưởng tốt, ra hoa nhanh, kết quả sớm.
Thường xuyên bỗ sung dinh dưỡng cho cây cảnh trong nhà
Đối với cây trồng trong nhà, việc bón phân không nên dùng cách trực tiếp lấy xẻng khoét đất như cây ngoài vườn. Đa số cây đều được trồng chậu nhỏ, làm vậy dễ gây đứt rễ, nứt chậu. Bạn có thể thả phân bón tan chậm trên bề mặt đất để nó từ từ ngấm vào đất sau mỗi lần tưới nước. Hoặc pha loãng phân bón cùng nước sạch và tưới quanh gốc cho cây. Cây trồng thủy sinh thì dùng dung dịch dinh dưỡng pha vào nước theo liều lượng nhất định.
Phòng ngừa, loại bỏ sâu bệnh
Cây cảnh trong nhà dễ nhiễm sâu bệnh hơn so với cây trồng bên ngoài. Nguyên nhân có thể một phần vì cây ít được tiếp xúc với ánh nắng và không gian ít thoáng khí, không được nhận gió trời thường xuyên. Do đó, để phòng ngừa và loại bỏ sâu bệnh thì việc chăm sóc cây cảnh trong nhà đòi hỏi sự chú ý và cẩn thận hơn.
Đối với cây trồng trong nhà, bạn nên chú ý giữ vệ sinh cho môi trường sống sạch sẽ và thông thoáng, thường xuyên kiểm tra và xử lý kịp thời khi phát hiện dấu hiệu của sâu bệnh. Trong trường hợp có cây nhiễm bệnh, cần nhanh chóng dời cây sang nơi khác để tránh lây lan sang cây khác. Đồng thời xử lý triệt để sâu bệnh rồi mới đem đặt về lại vị trí cũ.
Thường xuyên cắt tỉa cây cảnh trong nhà
Khi chăm sóc cây trồng trong nhà cần lưu ý cắt tỉa cây thường xuyên. Xén bớt rễ để rễ không phát triển vượt trội so với chậu làm nứt vỡ chậu. Tỉa lá, cành rậm rạp hoặc héo giúp cây được sạch sẽ, thanh thoát và tránh được lũ sâu bọ côn trùng trú ngụ. Cắt bớt phần cành già cũng giúp thúc đẩy sự phát triển của cây.
Thường xuyên cắt tỉa cây cảnh trong nhà để cây luộn gọn đẹp
Song song với việc cắt tỉa là hãy chú ý dùng vải mềm lau sạch lá bám bụi bẩn (bởi cây lọc không khí) để cây luôn tươi xanh và phát triển tốt hơn. Nhớ mang bao tay khi bón phân, tỉa lá hoặc lau lá bạn nhé!
Thay chậu cho cây khi cần
Để cây phát triển một cách tối ưu, việc chú ý đến không gian sinh trưởng của cây là vô cùng quan trọng. Khi mới trồng, chúng ta thường chọn chậu có kích thước vừa vặn với cây, phù hợp với kích thước bộ rễ hiện tại. Tuy nhiên, cây sẽ tiếp tục phát triển mỗi ngày, và theo thời gian, bộ rễ sẽ cần nhiều không gian hơn để lan rộng và hấp thụ dưỡng chất. Nếu chậu quá nhỏ, cây có thể bị kìm hãm sự phát triển, dẫn đến việc thiếu dinh dưỡng và nước, làm giảm sức khỏe tổng thể của cây.
Khi nhận thấy cây đã phát triển vượt ra ngoài kích thước chứa của chậu, bạn nên thay chậu mới lớn hơn để đảm bảo cây có đủ không gian cho rễ phát triển. Việc này không chỉ giúp cây phát triển khỏe mạnh hơn mà còn giúp cây duy trì sự ổn định và khả năng chống chọi với các điều kiện môi trường khác nhau.
Chăm sóc cây không chỉ là việc tưới nước và bón phân, mà còn cần đảm bảo môi trường sống của cây luôn phù hợp với sự phát triển của nó.
Bảo vệ cây khỏi những nguy hiểm
Bảo vệ cây cảnh trong nhà khỏi những nguy hiểm là hết sức cần thiết
Cây trồng trong nhà tiềm ẩn nguy hiểm bởi sự tấn công của thú cưng hoặc trẻ nhỏ. Nhiều con vật như mèo, chó, thỏ hay gặm lá cây hoặc cào cấu đất trồng trong chậu vương vãi, làm ngã đổ cây. Trẻ nhỏ thì hay dùng kéo hoặc tay cắt, bẻ lá cành. Khi trồng cây cảnh trong nhà bạn cần lưu ý bảo vệ cây khỏi những đối tượng này.
Đồng thời, nhiều cây cảnh tuy trồng được trong nhà nhưng trong thân, lá, rễ hay hoa có một phần chất độc gây bỏng rát hoặc ngộ độc nếu chạm phải hoặc ăn nhầm. Bạn cần đặt cây tránh xa thú cưng hoặc trẻ nhỏ để bảo vệ chúng khỏi bị ngộ độc.
Chăm sóc cây cảnh trồng trong nhà đòi hỏi sự tỉ mẩn, kỹ lưỡng như vậy. Không chỉ là về kỹ thuật, mà còn là sự quan tâm. Bạn có tin, một cái cây được người chủ của nó yêu thương, hay trò chuyện sẽ sống tốt, xanh tươi rực rỡ hơn không? Hãy thử xem, bạn sẽ bất ngờ vì điều này đấy.